Tala hátt og snjállt!

troll-imadeWEB-1 Tala hátt og snjállt?

Í milljarða ára hefur hvert nýfætt barn, hvar og hvenær sem það fæddist getað skilið eiginleika tungumálsins á mjög skömmum tíma, án nokkurrar leiðsagnar eða þróaðra uppeldisfræðilegra æfinga.

Öll mannsbörn, hvar og hvenær sem þau fæðast, þurfa aðeins að heyra málfræðilega réttar setningar tungumáls sem þau þekkja ekki í 15 mínútur en að þeim tíma loknum ber hvert nýfætt barn, hvar og hvenær sem það fæðist, kennsl á hverja þá málfræðilega röngu setningu þessa óþekkta tungumáls sem kemur í kjölfarið.

Ég kalla þessa hæfni vitrænan skilning og tel hana algjörlega nauðsynlega því án hennar gæti enginn sjónrænn skilningur orðið til og án sjónræns skilnings er maðurinn algjörlega ófær um að þekkja til dæmis epli og myndi þar af leiðandi deyja úr hungri.

Ég vil því halda því leyndu að ég er einn þeirra sem hefur misst þessa færni með tímanum því ég skammast mín of mikið til að viðurkenna að ég er heimskari í dag en daginn sem ég fæddist.

Entwicklung_des_Gehirns
[Dr. Kipp, Háskóli Saarland, 2006]
Notagildi setningar er fólgið í merkingu hennar. Setning samanstendur af orðum (táknum) sem bera inntak, þ.e.a.s. það sem er raunverulega vísað í (vísimið), ásamt hugmyndum okkar um það (hugtök). Til að orð þjóni tilgangi sínum þurfa þau að tengjast ákveðnum hugtökum en séu mismunandi hugtök tengd einu og sama vísimiðinu þarf að útbúa nýtt tákn sem bætir upp það sem vantar upp á fyrra táknið. Þetta á sérstaklega við þegar táknið ber óhlutbundna merkingu en þá má velta fyrir sér hvort táknin eigi yfir höfuð rétt á sér til að byrja með.

þýðandi: Guðrún Sævarsdóttir

deSprich laut und deutlich

ukSpeak loud and clear

frParlez haut et fort

 

One thought on “Tala hátt og snjállt!”

Skildu eftir svar við Gulla Hætta við svar

Netfang þitt verður ekki birt. Nauðsynlegir reitir eru merktir *